DoBöbrek taşı ameliyat böbreklerin yaşamın devam edebilmesi için atık maddelerin vücuttan atılmasını sağlamaktadır. Öte yandan vücut için gerekli olan  maddeleri filtre ederek bunların seviyelerini ayarlamak gibi  görevi bulunmaktadır. Böbreklerde bu görevle ilgili mekanizmadaki sorunlara bağlı olarak böbrek taşları oluştuğunda söz konusu olmaktadır.

Bu mekanizmaların neden bozulduğu halen net olarak bilinmemektedir. Doktorlar, taş hastalığının beslenmeden genetiğe, yaşanılan coğrafyadan cinsiyete kadar faktörlere bağlı olarak ortaya çıktığı düşünmektedir.  Bu nedenle böbrek taşı nasıl düşer diye araştıran kişilerin genetiğinde bu hastalıktan bulunduğu bilinmektedir.

Bazen uzun süre herhangi belirti göstermeyen bu taşlar kimi zaman idrar yoluna düşerek hastaların dayanılmaz ağrılarla sağlık kuruluşlarına başvurmasına neden olmaktadır. Böbrek taşı ameliyat böbrek taşı bulunan her hastaya uygulanmamaktadır. Taşın boyutu, kişinin düşürme ihtimali göz önüne alınmaktadır.

Böbrek Taşı Nasıl Belli Olur?

Böbrek taşı belirtileri kandaki  mineraller böbreklerden atılırken idrarda belli çözünürlükte denge halinde çözünmüş halde bulunmaktadırlar. Ancak çeşitli nedenlerle kristallerin çözünürlüğünün azalması görülmektedir. Ve kristal birikmesine bağlı olarak böbrek içinde yer alan odacık benzeri toplayıcı sistemlerde kristaller çökmektedir. Ve böbrek taşı oluşmaktadır.

Taşların yaklaşık yüzde 80’ini kalsiyum oksalat taşları oluşturmaktadır. Bunun dışında enfeksiyonlara bağlı taşlar ile ürik asit taşları, sistin taşları, kalsiyum fosfat taşları, görülmektedir.

Böbrek taşı ameliyat böbrek taşı bulunan her hastaya yapılamamaktadır.  Böbrek taşı oluşumunda, özellikle beslenmeye bağlı faktörler önem taşımaktadır. Bunların en önemlisi de yeterli miktarda sıvı tüketilmemesidir. Beslenme alışkanlığında yüksek hayvansal protein alımı, sodyum tüketiminin yüksek olmaması gerekmektedir. Ayrıca, rafine şekerlerin çok kullanılması, kahve ya da kakao tarzı gıdaların çok tüketilmesi de nedenler arasında sayılmaktadır. İdrar yolu enfeksiyonları, böbrekteki yapısal bozukluklar, bazı ilaçlar,  genetik faktörler taş oluşumunda etkili olmaktadır.

Böbrek Taşı Belirtileri

Böbrek taşı ameliyat kime uygulanır diye merak eden olan hastalarda en sık görülen şikayet ağrı olmaktadır. Çok küçük taşlar, fark edilmeden idrar yolundan geçebilmektedir. Fakat taş boyutları büyüdükçe böbrekte ve mesaneyi birbirine bağlayan tüpte (üreterde) sıkışabilmektedirler.

Bazı hastalarda ağrı fark edilmeyecek kadar hafif düzeydeyken, bazılarında son derece şiddetli olmaktadır. Böbrek taşlarından kaynaklanan ağrılar genelde aralıklarla kendini gösterip kaybolan ağrılar şeklinde görünmektedir. Hastalar ağrıyı genellikle “yan ağrısı” olarak tarif etmektedir. Bu ağrı dışında, böbrek taşı belirtileri kadın ya da erkek hastalarda şunlardır:

İdrar yaparken ağrı, idrarda kan, mide bulantısı ya da kusma, sık idrara çıkma ,az miktarlarda idrar yapma veya idrar yapma zorluğu, ateş ve titremedir.

Kimi hastalarda ise herhangi bir şikayet olmaksızın, başka amaçla yapılan tetkikler sonucunda da tesadüfen böbrek taşları saptanmaktadır.

Saptansa dahi böbrek taşı ameliyat tek çözüm değildir. Doktorun sunduğu çözüm önerileri ile kişiler bu hastalıktan kurtulabileceklerdir.

Hastalığın Tanı Yöntemleri

Böbrek taşı neden olur,  börek taşı hastalığında hastanın öyküsü ve fizik muayene ilk aşama olmaktadır.  Burada tespit edilen bulguları desteklemek ve tanıyı netleştirmek amacıyla üriner sistem grafisi ve ultrasonografi yapılmaktadır. Bu iki tetkik birlikte kullanıldığında böbrek taşlarının çok büyük bir kısmı tespit edilmektedir.

Taşa bağlı olarak zaman zaman görülen idrar yolu enfeksiyonları veya idrarda kanamanın tespiti için idrar analizi yapılmaktadır. Bunun yanı sıra taşların niteliğinin tespit edilmesinde veya nedenlerinin araştırılmasında kan tetiklerine başvurulmaktadır. Çok küçük taşların tespiti veya ameliyat planlanan hastalarda böbrek anatomisinin görülebilmesi amacıyla kontrastsız Bilgisayarlı Tomografi (BT) çekilebiliyor. Böbrek taşı kırma ve idrar yollarının değerlendirilmesinde kullanılan başka bir yöntem olan intravenöz piyelografide (IVP) dir. Hastanın damar yolundan röntgen altında tespit edilecek bir ilaç verilmektedir.Ve kan böbreklerden süzüldükten sonra ilaç idrar yollarından geçerken röntgen çekilmektedir.Böylelikle vücuttaki, böbrek taşları, idrar yollarındaki tıkalı alanlar ve böbreklerde kan akışı gözlemlenmektedir.

Tedavi Yöntemleri

Böbrek taşı ameliyat için doktorlar kapsamlı bir tetkik yapacaktır. Hastada bulunan taşın mm’si, nasıl alınacağı, ameliyata gerek olup olmadığı hususları oldukça önem taşımaktadır.

Yapılan tetkikler ile böbrek taşı düşürme konulduktan sonra tedavi planlamasında n önemli faktörler taşın büyüklüğü ve böbrek içindeki yerleşimi oluyor. Böbrek taşı boyutunun büyüdükçe hastanın taşı kendiliğinden düşürme şansı azalıyor. Ayrıca böbrek toplayıcı sistemlerinde, üst kısımda yerleşen taşların düşme ihtimali alt kısımda yerleşenlere oranla daha fazla oluyor.

Tedavinin şekli hastanın taşa bağlı olan ağrısının şiddeti, taşın böbrekte herhangi bir hasara sebep olup olmaması ve böbrek fonksiyonlarını bozup bozmamasına göre belirlenmektedir.

Sık tekrarlayan böbrek taşlarında, bu taşlara sebep olan altta yatan nedenin tespit edilmesi tedavide önem taşımaktadır. Özellikle detaylı laboratuvar testleri yapılması, kanda kalsiyum, magnezyum, fosfor, ürik asit, D vitaminine bakmak gerekmektedir.

Hastanın idrar pH’sının, idrarda sistin, ürik asit, oksalat düzeylerinin incelenmesi gerekmektedir. Ve altta yatabilecek metabolik veya hormonal  neden tespit edilirse bunların tedavi edilmesi böbrek taşlarının tedavisinde ve önlenmesinde önem taşımaktadır.

Doktorlar böbrekte veya idrar yollarında var olabilecek yapısal bozuklukları radyolojik tetkikler ile detaylıca araştırmaktadır. Gerekirse böbrek taşı ameliyat yöntemi ile düzelmektedir.

İnatçı böbrek taşı durumunda taşın cinsine göre ilaç tedavisi seçilebiliyor. Hastanın tedavi yöntemi ve kullanacağı  ilaçlar değişse de, tedavinin temel amacı idrardaki kristallerin çözünürlüğünü artırmaktır. Ve bunların böbrekte çökerek taşlaşmasını engellemek olmaktadır.

Böbrek Taşlarını Önlemek İçin Neler Yapılacaktır?

Böbrek taşı neden olur ya da bu problemle karşılaşmamak için ne yapılacak en sık merak edilen hususlardandır. Su başta olmak üzere sıvı alımını artırmak böbrek taşı rahatsızlığını önlemek için yapılması gerekenlerin başında gelmektedir. Normal şartlar altında idrar açık sarı olmalıdır. Çay, kahve, meyve suları ve asitli içecekler yerine, su tüketimi artırılmalıdır. Çünkü, bu içeceklerin bir kısmı sıvı kaybına neden olacaktır ya da içerisinde bulunan şeker sebebiyle başka problemlere davetiye çıkarmaktadır. Spor yapan, açık havada ve yoğun beden işi yapan kişilerin daha çok su içmesi gerektiğini de unutmamak gerekir.

Bol sebze ve meyve tüketimi de oldukça önemlidir. Sebze ve meyveler idrardaki asit miktarını azaltır. Bu nedenle, ürik asit oranını artırma riski bulunan hayvansal gıdalarla birlikte sebze tüketimi yapılmalıdır.

Bu hususlara dikkat etmeyen kişilerin böbrek taşı ameliyat yolu ile taşların alınması oldukça ihtimal dahilindedir.

Böbrek Taşları Nasıl Tedavi Edilecektir?

Böbrek taşı ameliyatı, 4 mm’den küçük taşların %90’ı oranına uygulanmamaktadır. Bu taşlar kendiliğinden düşmektedir. 4-7 mm arası taşların yarısı , 8 mm’den büyük taşların ise nadiren kendiliğinden düştüğü söylenmektedir.

Böbrek taşı idrar yolunda harekete başlamışsa ve böbrek taşı kırma aşamasına bazen gerek kalmamaktadır. Taş çok  küçükse, hastalara bol su tüketmesi ve hareket etmesi tavsiye edilmektedir. Ancak, 5 mm’den büyük taşlarda müdahale edilmesi ve doktora başvurulması gerekmektedir.

Ürolog, taşın yeri, büyüklüğüne, hastanın sağlığı, yaşına göre gerekli böbrek taşı ameliyat operasyonuna karar vermektedir. Çocuklarda ve yetişkinlerde benzer tedavi yöntemlerine başvurulduğu söylenmektedir.